türk tarih kurumu ne demek?

Türk Tarih Kurumu (TTK)

Türk Tarih Kurumu (TTK), Türkiye Cumhuriyeti'nde Türk tarihi ve Türk kültürü üzerine araştırmalar yapmak, bu araştırmaları desteklemek ve sonuçlarını yayınlamak amacıyla kurulmuş bir kurumdur. Kurum, Atatürk'ün direktifleriyle 15 Nisan 1931 tarihinde "Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti" adıyla kurulmuştur. Daha sonra 1935 yılında "Türk Tarih Kurumu" adını almıştır.

Kuruluş Amacı

TTK'nın kuruluş amacı, öncelikle Türk milletinin tarihini bilimsel yöntemlerle incelemek ve bu incelemeler sonucunda elde edilen bilgileri kamuoyu ile paylaşmaktır. Kurumun temel amaçları şu şekilde sıralanabilir:

• Türk tarihini bilimsel yöntemlerle araştırmak, incelemek ve aydınlatmak.
• Türk kültürünü ve medeniyetini araştırmak, tanıtmak ve yaymak.
• Tarih bilincini geliştirmek ve milli kimliğin güçlenmesine katkıda bulunmak.
• Türk tarihi ile ilgili yerli ve yabancı kaynakları derlemek, yayımlamak ve araştırmacıların kullanımına sunmak.
• Tarih eğitimi ve öğretimini desteklemek.
• Türk tarihi ile ilgili konferans, sempozyum, panel gibi bilimsel etkinlikler düzenlemek.
• Türk tarihine ilişkin müze ve sergiler açmak.

Tarihçe

Atatürk'ün Türk tarihine olan ilgisi ve bu alanda bilimsel çalışmaların yapılması gerektiği yönündeki düşünceleri, TTK'nın kuruluşunda önemli rol oynamıştır. Kurum, ilk yıllarında özellikle "Türk Tarih Tezi" olarak bilinen ve Türklerin Orta Asya kökenli olduğu ve dünya medeniyetine önemli katkılar sağladığı yönündeki görüşleri destekleyen araştırmalar yapmıştır. Ancak zamanla bu tez eleştirilmiş ve kurum, daha objektif ve bilimsel bir yaklaşımla tarih araştırmalarına yönelmiştir.

• 1931: "Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti" olarak kuruldu.
• 1935: "Türk Tarih Kurumu" adını aldı.
• 1930'lar-1940'lar: "Türk Tarih Tezi" üzerine yoğunlaşan çalışmalar yapıldı.
• Günümüz: Daha geniş bir yelpazede, Türk tarihinin farklı dönemleri ve konuları üzerine araştırmalar yürütülmektedir.

Yapısı ve Organları

TTK, bir başkan ve yönetim kurulundan oluşur. Başkan, kurumun en üst düzey yöneticisidir ve yönetim kurulu, kurumun genel politikalarını belirler ve yürütür. Kurumun yapısı içerisinde çeşitli bilim kurulları, araştırma merkezleri ve yayın birimleri bulunmaktadır.

• Başkanlık: Kurumun en üst düzey yönetim organıdır.
• Yönetim Kurulu: Kurumun genel politikalarını belirler ve yürütür.
• Bilim Kurulları: Tarihin farklı alanlarında uzmanlaşmış bilim insanlarından oluşur ve araştırma projelerini değerlendirir, bilimsel danışmanlık yapar.
• Araştırma Merkezleri: Belirli konularda uzmanlaşmış araştırma birimleridir.
• Yayın Birimi: Kurumun yayın faaliyetlerini yürütür.

Faaliyetleri

TTK'nın faaliyetleri oldukça çeşitlidir ve Türk tarihini farklı yönleriyle ele almaktadır.

• Araştırma Projeleri: Türk tarihinin farklı dönemleri, coğrafyaları ve konuları üzerine araştırma projeleri yürütülür.
• Yayınlar: Araştırma sonuçları, bilimsel makaleler, kitaplar, dergiler ve diğer yayınlar aracılığıyla kamuoyu ile paylaşılır. TTK'nın en önemli yayınlarından biri, "Belleten" adlı tarih dergisidir.
• Kongre ve Sempozyumlar: Ulusal ve uluslararası düzeyde tarih kongreleri, sempozyumlar, konferanslar ve paneller düzenlenir.
• Arşiv ve Kütüphane: Zengin bir arşiv ve kütüphane koleksiyonuna sahiptir. Bu koleksiyon, araştırmacılar için önemli bir kaynak teşkil eder.
• Müzeler ve Sergiler: Türk tarihini ve kültürünü tanıtan müze ve sergiler düzenlenir.
• Burslar: Tarih alanında öğrenim gören öğrencilere ve genç araştırmacılara burs imkanı sağlanır.

Yayınları

TTK, Türk tarihi üzerine çok sayıda yayın yapmıştır. Bu yayınlar, hem bilimsel araştırmalara katkı sağlamış hem de tarih bilincinin gelişmesine yardımcı olmuştur. Başlıca yayınları şunlardır:

• Belleten: Kurumun en eski ve en önemli yayınlarından biridir. 1937 yılından beri yayınlanmaktadır ve Türk tarihi üzerine bilimsel makaleler içerir.
• Türk Tarih Kurumu Yayınları: Kitap serisi olup, Türk tarihinin farklı dönemlerini ve konularını ele alan araştırmaları içerir.
• Kaynak Yayınları: Tarihi kaynakların (belgeler, yazıtlar, seyahatnameler vb.) yayınlandığı seridir.

Eleştiriler

TTK, özellikle kuruluş döneminde "Türk Tarih Tezi"ne odaklanması nedeniyle eleştirilmiştir. Bu tez, Türklerin kökenleri ve medeniyete katkıları konusunda abartılı ve bilimsel olmayan iddialar içermesi nedeniyle tartışmalara yol açmıştır. Ancak zamanla kurum, daha objektif ve bilimsel bir yaklaşımla tarih araştırmalarına yönelmiş ve bu eleştirilerin birçoğunu aşmıştır. Günümüzde de kurumun bazı yayınları ve yaklaşımları, farklı tarih okulları ve araştırmacılar tarafından eleştirilmektedir.

Önemli Şahsiyetler

TTK'da görev yapmış ve Türk tarihine önemli katkılarda bulunmuş pek çok bilim insanı bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:

• Yusuf Akçura
• Fuad Köprülü
• Halil İnalcık
• Şevket Pamuk

Günümüzdeki Durumu

TTK, günümüzde Türk tarihinin araştırılması, incelenmesi ve tanıtılması alanında önemli bir rol oynamaya devam etmektedir. Kurum, bilimsel yöntemlerle yapılan araştırmaları desteklemekte, yayınlar yoluyla bilgi birikimini artırmakta ve tarih bilincinin gelişmesine katkıda bulunmaktadır. TTK, Türkiye'nin en köklü ve saygın bilim kurumlarından biri olarak, Türk tarihinin ve kültürünün aydınlatılmasına yönelik çalışmalarını sürdürmektedir.